شیشه رنگی چیست
شیشه های رنگی که هزاران سال توسط صنعتگران در سراسر جهان استفاده می شود، یکی از قدیمی ترین اشکال هنری است.
خاستگاه آن به اوایل قرن هفتم باز میگردد، زمانی که پنجرههای رنگآمیزی شروع به تزئین کلیساها و صومعهها کردند – اغلب نمادهای مذهبی و داستانهای کتاب مقدس را نشان میدادند.
شیشه های رنگی در قرن هشتم به مساجد و کاخ های اسلامی گسترش یافتند و در قرون وسطی در کلیساهای بی شماری در سراسر اروپا یافت می شد.
کار شیشه های رنگی پیچیده در ساختمانهای تاریخی دوره گوتیک به حداکثر شکوه و جلال رسید و در نتیجه پنجرههای غولپیکر و استادانهای با شکلها، نقشها و هندسههای بسیار پیچیده ایجاد شد.
با این حال، روزهایی که این مکان منحصراً برای عبادتگاه های برجسته یا سازه های باستانی در نظر گرفته شده بود، گذشته است.
دست در دست روشهای تولید نوآورانه و فناوریهای جدید، شیشه های رنگی به معماری معاصر بازگشتهاند و ساختمانهای بیشماری را با رنگهای جسورانه و پر جنب و جوش خود تقویت کردهاند.
در زیر، تکنیکهای مختلف ساخت، مزایای عملکردی و زیباییشناختی، و مجموعهای الهامبخش از کاربردهای شیشه های رنگی در ساختمانهای مدرن را ارائه میکنیم.
سیر تکاملی ساخت شیشه های رنگی
در طول سالها، شیشه های رنگی از نظر ظاهری تکامل یافتهاند و از فرمهای دقیق، سنتی و تا حدی قدیمی به طرحهای ساده، مینیمالیست و شیک تغییر کردهاند که با زیباییشناسی مدرن مطابقت دارند.
اما فراتر از هرگونه تغییر بصری، در ساخت و ساز خود نیز تغییر کرده است.
اولین افرادی که شیشه را آزمایش کردند، هیچ کنترلی روی رنگ آن نداشتند، اما در نهایت – به احتمال زیاد به طور تصادفی – یاد گرفتند که افزودن مواد خاصی به مخلوط مذاب باعث ایجاد رنگهای متفاوتی در هنگام سرد شدن میشود.
این شروع شیشه های رنگی بود، اما مطمئنا تنها راه برای ترکیب رنگ نیست. بنابراین، شیشه های رنگی امروزه چگونه ساخته می شوند؟
تکنیک های اصلی را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
رنگ آمیزی ماده واقعی یا افزودن یک لایه رنگی به آن.
اساساً رنگ آمیزی با وارد کردن اکسیدهای فلزی یا پودرهای فلزی به شیشه حاصل می شود.
هر یون فلزی طول موج های خاصی از نور را جذب می کند، به این معنی که شیشه بسته به نوع فلز رنگ خاصی به خود می گیرد.
در حالی که اکسید کبالت رنگ آبی تیره ایجاد می کند، کلرید طلا به رنگ قرمز یاقوتی و اکسید اورانیوم به رنگ زرد-سبز فلورسنت و غیره منجر می شود.
برخلاف دوران باستان (و به لطف شیمی مدرن)، این فرآیند کاملاً دقیق و حساب شده است و عملاً هر رنگی را قابل دسترسی می کند و تولید انبوه را تسهیل می کند.
در واقع، اکنون حتی امکان ایجاد جلوه های ویژه با رنگ وجود دارد.
به عنوان مثال، شیشه ایریدی و دو رنگی با لایه های نازک اکسید ساخته می شود. در حالی که اولی یک جلوه رنگین کمان ایجاد می کند، دومی بسته به زاویه دید یا شرایط نور، زنگ های مختلفی را نشان می دهد.
یکی دیگر از روش های رنگ آمیزی شامل استفاده از یک فیلم پنجره رنگی است.
این ماده نازک معمولا از پلی اتیلن ترفتالات (PET)، یک رزین پلیمری ترموپلاستیک از خانواده پلی استر ساخته می شود و می تواند به صورت حرفه ای در داخل یا بیرون یک سطح شیشه ای نصب شود.
هنگامی که صحبت از شیشه های چند لایه می شود – که در بسیاری از کاربردهای معماری به دلیل استحکام آن استفاده می شود.
استفاده از یک لایه پلی وینیل بوتیرال (PVB) بین پانل های شیشه ای رایج است.
این نه تنها با نگه داشتن شیشه های شکسته در محل در صورت شکستن به عنوان محافظت عمل می کند، بلکه امکانات زیبایی و خلاقیت متنوعی را نیز ارائه می دهد.
به لطف فناوریهای میانلایهای مدرن، سیستمهای PVB در هزاران رنگ، ضخامت و شفافیت عرضه میشوند و ظاهری زنده به هر شکلی از شیشههای چند لایه میبخشند.
ارزش عملکردی و زیبایی شناختی
صرف نظر از روش رنگآمیزی، شیشه های رنگی مزایای عملکردی و زیبایی شناختی را ارائه میکنند که بازگشت آن را به عنوان یک روند طراحی معاصر توضیح میدهد.
از یک طرف، حریم خصوصی بیشتری را نسبت به شیشه های شفاف سنتی امکان پذیر می کند، تابش خیره کننده را کاهش می دهد، گرما را جذب می کند و می تواند اشعه های مضر UV را مسدود کند – که به راندمان انرژی بیشتر تبدیل می شود.
به عنوان مثال، لایههای PVB رنگی در شیشههای چند لایه، میتوانند اشعه ماوراء بنفش را تا 99% کاهش دهند، هزینههای گرمایش و سرمایش را به میزان قابل توجهی کاهش داده و از مبلمان در برابر آسیب محافظت میکنند.
همه اینها در حالی است که مزایای ذاتی شیشه مانند شفافیت، قابلیت بازیافت، مقاومت در برابر آب و هوا و توانایی اتخاذ اشکال پیچیده حفظ می شود.
از سوی دیگر، ارزش زیبایی شناختی مواد کاملاً مشهود است.
شیشه های رنگی به عنوان یک فرم هنری همه کاره و قابل تنظیم، به نور اجازه می دهد تا از طریق رنگ های خیره کننده به فضا فیلتر شود و سایه های چشم نواز و الگوهای جالبی ایجاد کند که به هر فضایی خاصیت بی نظیری می بخشد.
با مقدار متعادل رنگ (زیاد رنگ می تواند طاقت فرسا باشد)، شیشه می تواند محیط های بازی و پویا ایجاد کند که حتی ثابت شده است که خلق و خوی کاربران را بهبود می بخشد و واکنش های عاطفی را برمی انگیزد، که اغلب باعث ایجاد احساس شادی، خوش بینی، آرامش یا انرژی می شود.
می تواند حتی ساده ترین فضاها را تزئین کند و طراحی و معماری آنها را با رنگ های زنده تشدید کند.
امکانات خلاقانه ارائه شده توسط شیشه های رنگی بسیار است. از ترکیب های ساده و ظریف برای تنظیمات مینیمالیستی، تا نمایشگرهای چشمگیر و پیچیده برای بیانیه های طراحی جسورانه. همچنین میتوان از آن در طیف گستردهای از کاربردهای معماری، از جمله پنجرهها، نردهها، پارتیشنها و نماها استفاده کرد که مطمئناً تأثیری قدرتمند (و رنگارنگ) ایجاد میکنند.