بناهای شیشه ای یا بناهای پلکانی یا ابر برج های شیشه ای، از آن دست ابداعات انسانی هستند که نقاط عطف مهمی در زمینه معماری و ساخت و ساز محسوب می شوند. این بناها که بیشتر در شهرهای بزرگ و مدرن دیده می شوند، نه تنها به دلیل زیبایی بی نظیر و متفاوت خود، بلکه به دلیل تکنیک های پیشرفته ساخت و ساز و مواد مرغوب مورد استفاده، جایگاه ویژه ای در میان سایر بناهای معماری دارند.
از دوران باستان، انسان از مواد طبیعی مانند چوب، سنگ و خاک برای ساخت بناها استفاده می کرد. با گذر زمان و پیشرفت علم و فناوری، انسان توانست مواد جدیدی مانند بتن، فولاد و شیشه را برای ساخت و ساز استفاده کند. شیشه، به عنوان یکی از این مواد، خصوصیات منحصر به فردی دارد که آن را برای استفاده در ساختمان های مدرن و چشمگیر بسیار مناسب ساخته است.
اولین باری که شیشه در معماری استفاده شد، در دوران روم باستان بود. اما این تا زمانی که فناوری های مربوط به تولید شیشه و فرآیندهای ساخت و ساز پیشرفت نکرد، به صورت گسترده مورد استفاده قرار نگرفت. با پیشرفت های صورت گرفته در قرن 19، معماران قادر شدند از شیشه به عنوان یک عنصر اصلی در ساخت و ساز استفاده کنند.
ساختمان های شیشه ایی اولین بار در آمریکا در قرن 19 میلادی مورد استفاده قرار گرفت. با پیشرفت فناوری ساخت شیشه و فولاد، ساختمان های بلند شیشه ایی مانند “کریستال پالاس” در لندن و “گالری ادواردی” در پاریس برخاستند. این ساختمان ها، برای نخستین بار، استفاده گسترده ای از شیشه در ساخت و ساز نشان دادند.
با گذر زمان، با ظهور سبک معماری مدرن در قرن 20، استفاده از شیشه در ساختمان های بلند بیشتر شد. ساختمان های شیشه ایی مانند “برج سیرز” در شیکاگو، “برج شیشه ایی و فولادی” در نیویورک، و “برج شیشه ایی جان هنکاک” در بوستون، نشانگر این تحولات در معماری شدند.
این ساختمان های شیشه ایی، که اغلب با استفاده از فریم های فولادی ساخته می شوند، قابلیت دید 360 درجه را به ساکنان خود می دهند و همچنین نور طبیعی را به داخل ساختمان وارد می کنند. این خصوصیات باعث می شود این نوع ساختمان ها برای ساکنان بسیار جذاب باشند. از طرفی، با استفاده از شیشه های حفاظتی و عایق حرارتی، می توان مصرف انرژی را کاهش داد و ساختمان را کم مصرف تر کرد.
در سال های اخیر، برج های بلند شیشه ایی با طراحی های خلاقانه و بی نظیری در سراسر جهان ساخته شده اند. از جمله این ساختمان ها می توان به “برج شیشه ایی برج خلیفه” در دبی، “برج شیشه ایی شانگهای” در چین، و “برج شیشه ایی ایفل” در فرانسه اشاره کرد. این برج ها نمادی از قدرت، پیشرفت و خلاقیت انسانی هستند.
بناهای شیشه ایی امروزه نمادی از تکنولوژی پیشرفته و فرهنگ مدرن هستند. آنها با تجسم زیبایی و ایده آلیسم، به نمایندگی از امکانات نامحدود انسان در زمینه معماری و ساخت و ساز پرداخته اند. در عین حال، با پیشرفت فناوری و توسعه مواد جدید، برای این معماران آینده روشنی پیش روست، که می توانند با استفاده از آنها، بناهای شیشه ایی جدید و چشمگیرتری را بسازند.
شکوه و چشم نوازی بناهای شیشه ای
گنبدهای شیشه‌ای، از نمونه‌های زیبایی هستند که معماری و فناوری را در یکجا به نمایش می‌گذارند. برای ساخت چنین سازه‌هایی، تکنیک‌های مختلفی در طول زمان استفاده شده است.
از قرن نوزدهم، با توسعه فناوری تولید شیشه، امکان ساخت گنبدهای شیشه‌ای فراهم شد. یکی از نخستین نمونه‌ها کریستال پالاس در لندن بود که برای نمایشگاه جهانی 1851 ساخته شد. این ساختمان به عنوان نخستین ساختمان بزرگ‌مقیاس با استفاده از فولاد و شیشه بود و گنبد بزرگ آن از شیشه ساخته شده بود.
با پیشرفت فناوری در قرن بیستم، گنبدهای شیشه‌ای بزرگتر و پیچیده‌تری ساخته شد. مثلاً، گنبد شیشه‌ای مرکز جفری (Geoffreyeum) در بریتانیا، که در سال 1938 ساخته شد، یکی از نخستین نمونه‌های استفاده از شیشه مسطح در گنبدها بود.
در دهه‌های اخیر، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌تر، مانند استفاده از شیشه ساختمانی ایمن و مقاوم در برابر حرارت و سرما، و همچنین استفاده از تکنیک‌های ساخت پیچیده‌تر، گنبدهای شیشه‌ای بزرگتر و جذاب‌تری ساخته شده‌اند. مثلاً، گنبد شیشه‌ای موزه لوور در پاریس، طراحی شده توسط معمار معروف I.M. Pei، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های این تکنیک‌ها است.
روش ساخت گنبدهای شیشه‌ای امروزی، معمولاً از طراحی کامپیوتری و مدل‌سازی دیجیتال استفاده میکند تا بتوان به صورت دقیق مشخص کرد که چگونه شیشه‌ها باید برش داده شوند و با هم ادغام شوند تا یک گنبد کامل بسازند. این روش‌ها اجازه می‌دهند که گنبدهای شیشه‌ای با طرح‌ها و شکل‌های بیشتر و پیچیده‌تر ساخته شوند. امروزه، گنبدهای شیشه‌ای بزرگی که بر فضاهای عمومی مانند مراکز خرید یا ایستگاه‌های راه‌آهن قرار دارند، می‌توانند نمونه‌هایی از این فناوری‌های پیشرفته باشند.
شرکت آرچی تاج، یک گروه فنی و مهندسی با 15 سال تجربه در زمینه سازه‌های خاص و ترکیبی است. این شرکت تحت مدیریت مهندس جامه بزرگ و خانم توت‌زاری فعالیت میکند و با کارکنان و کارشناسان خبره خود، در زمینه ساخت سازه‌های ترکیبی شیشه و فلز، استیند گلس و فری‌فرم در ایران و خارج از ایران فعالیت گسترده‌ای دارد.
استیند گلس یکی از خدمات اصلی این شرکت است که تکنیکی دست‌ساز برای اتصال انواع شیشه‌های رنگی، تراش‌دار، بافت‌دار و طرح‌دار به یکدیگر است و در واقع تلفیقی از شیشه با فلز است که با اتکا بر هنر توانسته جایگاه خود را در معماری و طراحی داخلی مستحکم کند.
شرکت آرچی تاج با همراهی مهندسان، معماران و کارشناسان فنی و در اختیار داشتن چندین کارگاه تولید شیشه و سازه، تخصصی‌ترین مجموعه در زمینه‌ی ساخت سازه‌های ترکیبی است که در ایران و خاورمیانه فعالیت گسترده‌ای دارد.
به علاوه، شرکت آرچی تاج در زمینه طراحی و اجرای نورگیرهای ترکیبی و درب های شیشه ای با هنر استین گلس فعالیت میکند. این شرکت همچنین پروژه‌های متعددی را در حال اجرا دارد، از جمله سازه فری فرم مجتمع تجاری و مسکونی برج ابریشم لاهیجان، گنبد شیشه ای یادمان شهدا پردیس، و استیند گلس ویلای مسکونی بصره.
